Malcolm schenkt aandacht aan: de Amerikaanse presidentsverkiezingen, deel II

Ditmaal wil ik het even hebben over een andere vraag die in onze eigen media amper tot niet aan bod komt. Er wordt veel gepraat over de verschillende kandidaten en velen stellen zich in het bijzonder vragen over de bedenkelijke uitspraken van Donald Trump, de republikeinse populist die men met een gerust hart de taak kan toevertrouwen op negen seconden tien mensen te beledigen. Er wordt tevens veel gepraat over en gepeild naar de mogelijke resultaten van de verkiezingen. Velen hebben een favoriete kandidaat die ze het liefst een verhuisfirma naar het Witte Huis zien sturen, maar ik wil het vanuit de tegenovergestelde invalshoek benaderen. Wat zou nu eigenlijk het ergst mogelijke resultaat zijn?

Ik ga er voorlopig van uit dat er nog vier echte kandidaten overblijven, met name Donald Trump, Ted Cruz, Hillary Clinton en Bernie Sanders. Aangezien nog meer dan twintig zogenaamde primaries moeten plaatsvinden, is het mogelijk dat ik ongelijk heb. Ik zal dat dan ook toegeven, maar voorlopig houd ik het bij deze vier.

Welke nieuwe president zou de grootste ramp vormen?

1. Ted Cruz
2. Hillary Clinton
3. Donald Trump
4. Bernie Sanders

En waarom?

Cruz is niet alleen een machtsgeile manipulator, wat hem geen unicum in de Amerikaanse politiek maakt, maar hij is ook een door een uitgesproken ideologie gedreven rechtse extremist wiens standpunten zelfs door veel van zijn partijgenoten als te verregaand worden beschouwd. De verkiezing van Cruz zou voor letterlijk miljarden mensen het einde van elke hoop op een rechtvaardige wereld betekenen. Hij heeft zelfs al gesteld dat hij bereid is nucleaire wapens in te zetten om conflicten in het Midden-Oosten op te lossen, iets wat zelfs uitgesproken rechtse presidenten als Nixon, Reagan of Bush nooit hebben durven verklaren.

Clinton klinkt soms zeer progressief, maar uiteindelijk wil ze slechts een doel bereiken, namelijk de eerste vrouwelijke president worden. Om dat doel te bereiken, zal ze tijdens haar campagne de standpunten innemen die haar stemmen kunnen opleveren. Het onverwachte succes van Sanders in een aantal staten heeft er al toe aangezet plots linkser uit de hoek te komen dan ooit in de voorbije decennia. Om zich van de bijzonder antisociale republikeinen te distantiëren, trekt ze nu de kaart van de sociale maatregelen. In essentie is Clinton echter een hypocriete die vooral vrienden heeft in Wall Street en die de grote banken, de zogenaamde 1% en de lobbyisten van de vervuilendste bedrijven nooit een strobreed in de weg zal leggen. Ze zal er zelfs met de glimlach voor zorgen dat de gewone burger nog voor het ongebruikt strobreed mag betalen.

Trump is een complete ramp als politicus en als mens, maar dat biedt ook twee voordelen. Eigenlijk neemt binnen de overheid, zowel de overige politici als de ambtenarij, niemand hem echt serieus. Hij is tegelijkertijd impulsief en beïnvloedbaar, als men tenminste weet hoe hem te bespelen. Bovendien is hij vooral in naam conservatief en kan het hem eigenlijk niet zo heel veel schelen hoe andere mensen leven, zo lang ze maar bereid zijn hem als grote leider te vereren en geld toe te stoppen. Als een lokale overheid de sociale uitkeringen wil verhogen, maar tegelijkertijd aankondigt het centrale marktplein naar Trump te willen vernoemen, krijgt ze waarschijnlijk de presidentiële goedkeuring. Zijn gave mensen tegen zich in het harnas te jagen, zal er alleszins toe leiden dat nog weinig regeringsleiders geneigd zullen zijn een verdrag als het TTIP te ondertekenen.

Het is wel duidelijk dat de standpunten van Sanders het dichtst bij de mijne aansluiten, maar dat is natuurlijk geen garantie dat zijn presidentschap een succes zou worden. Ik herinner me alleszins nog hoe hard Obama slag heeft moeten leveren om zijn hervorming van de gezondheidszorg erdoor te krijgen en Sanders moet er niet op rekenen dat de bedrijfswereld en de conservatieve lobby's zijn voorstellen welwillender zullen bejegenen. Als hij er niet in slaagt ook een meerderheid in het Congress te veroveren, zouden het voor hem wel eens vier zeer frustrerende jaren kunnen worden. Op zich zou ik me dat niet eens hoeven aan te trekken. Hij heeft deze carrièrekeuze tenslotte zelf gemaakt. Helaas zou het uitblijven van wezenlijke verbeteringen de kiezer echter zodanig kunnen ontmoedigen dat er in 2020 geen enthousiasme voor een linkse kandidaat meer zou overblijven. Een   vergelijking met het droeve lot van premier Tsipras in Griekenland lijkt me in dat geval niet uit de lucht gegrepen.