Er is natuurlijk al heel wat kritiek op allerlei zelfverklaarde volksleiders, ultraliberalen en platte populisten van de populairste partij van het land gegeven, maar ik wil het ditmaal hebben over een figuur die meestal, al dan niet bewust of gewild, uit de schijnwerpers blijft.
Louis Ide is al enkele jaren een zeer actief lid van de partij en heeft het, na mandaten als onder meer ondervoorzitter van de Senaat en Europees parlementslid, zowaar tot algemeen secretaris van de N-VA geschopt. Daarnaast is hij echter ook arts, gespecialiseerd in onder meer ziekenhuishygiëne en mycologie [1]. Naast handige mediamanipulatoren als Bart De Wever of Jan Jambon slaagt hij er niet in om dagelijks de voorpagina's te halen, maar dat is ook zijn taak niet. Volgens de website van de N-VA levert hij vooral nuttig werk als de gezondheidsspecialist van de partij [2] en het is nu net in die hoedanigheid dat hij er deze week in is geslaagd de niet zo felbegeerde trofee van allerfoutste N-VA'er binnen te halen.
Op donderdag 17 september 2015 [3] heeft de Commissie voor Volksgezondheid, Leefmilieu en Maatschappelijke Hernieuwing [4] van de Kamer van Volksvertegenwoordigers het voorstel van resolutie inzake een multidisciplinaire aanpak van de ziekte van Lyme of Lymeborreliose van mevrouw Nele Lijnen behandeld. Aangezien mevrouw Lijnen lid is van Open Vld, een partij die naar een snelle en efficiënte overheid streeft, is ze allicht dolblij dat haar op 20 oktober 2014 ingediende tekst nu al de agenda heeft gehaald, maar laten we bij de kern van de zaak blijven.
Hoewel het voorstel van resolutie geenszins radicaal of extreem kan worden genoemd, heeft het Louis Ide toch in woede doen uitbarsten. Ik vat de eisen even samen [5]. De Federale Regering wordt gevraagd om ten eerste het Kenniscentrum voor de gezondheidszorg de opdracht te geven de beschikbare onderzoeken inzake de ziekte van Lyme te analyseren en om na te gaan of het nodig is in dit verband een grootschalig onderzoek te starten, ten tweede het Kenniscentrum voor de gezondheidszorg de opdracht te geven op basis van dit onderzoek aanbevelingen te formuleren voor een betere bijscholing van artsen, ten derde te onderzoeken of een Duitse test in België beschikbaar kan worden gesteld [6] en ten vierde een website te starten die informatie verstrekt over de verspreiding van teken in ons land en waar mensen die door een teek [7] zijn gebeten zich kunnen melden, informatie die dan weer voor verder onderzoek kan worden gebruikt.
Al bij al valt dit eisenpakket nog wel mee. Er wordt niet gevraagd het hele beleid om te gooien of om fortuinen vrij te maken voor allerlei nieuwe maatregelen. Er wordt enkel gevraagd wat onderzoeken uit te voeren en een website op poten te zetten. Zelfs met onze budgettaire krapte van mythische proporties moet dit nog haalbaar zijn. Helaas zal er waarschijnlijk niets van in huis komen, want de enige echte gezondheidsspecialist van het land, hij die de goedkeuringsstempel van de enige belangrijke partij van het land draagt, is hier vierkant tegen gekant.
Louis Ide heeft zich niet tot wat gemompel aan de toog of kritiek in achterkamertjes beperkt. In een opiniestuk in Knack [8] gaat hij voluit in de aanval. Op zich is dit even zeer zijn recht als het mijn recht is hem een onuitstaanbare kwal te vinden, maar de argumenten die hij hierbij gebruikt, zijn zo hemeltergend dat ik hem, zelfs in volle buitenlandse vluchtelingencrisis en binnenlandse vervolging van werklozen, tot allerfoutste N-VA'er moet verkiezen. Zijn argumenten zijn niet enkel verkeerd of irritant. Ze zijn verwerpelijk en gevaarlijk tot voorbij het punt van het tolereerbare.
Hoewel ik al jaren met een vermoedelijke patiënte [9] samenwoon, waag ik het niet mezelf als expert ter zake te gedragen. Op de zuiver wetenschappelijke opmerkingen zal ik dan ook niet ingaan. Dat moeten de dokters van goede wil en de patiëntenverenigingen maar doen [10]. Ik wil het hier over een fundamentele denkfout en gevaarlijk dogma van dokter Ide hebben.
De meest opmerkelijke uitspraak komt pas in de tweede helft van het opiniestuk, maar slaat dan ook in als een bom [11]: “Politici hebben in een democratie altijd het laatst woord. Met andere woorden, ze kunnen de wetenschap aanvaarden of verwerpen. Dat is hun recht. De wetenschap is wat ze is, onderhevig aan de falsificaties van Popper [12]. Of nog ander gezegd, de wetenschap mag niet misbruikt worden voor hun eigen doel door hun standpunten te doorspekken met zogezegd wetenschappelijke saus. [13]” Laten we de twee opmerkelijkste onderdelen van dit citaat eens nader onderzoeken.
“Politici hebben in een democratie altijd het laatste woord.” Hmm, was dat niet de kiezer? Wel, dit is geen toevallige uitschuiver, maar een perfecte verwoording van de interpretatie van de participatieve democratie volgens de N-VA. De N-VA gaat ervan uit dat de kiezer zich op een bepaald ogenblik voor bepaalde leiders uitspreekt en die leiders hiermee ook de toestemming geeft om gedurende een bepaalde periode, bijvoorbeeld een legislatuur, naar eigen inzichten alle beslissingen te nemen. Inspraak door individuen of middenveldorganisaties worden als overbodig en hinderlijk beschouwd [14]. Helaas zijn de meeste N-VA'ers zo slim dat niet zo ondubbelzinnig als dr. Ide te formuleren. Ik kan enkel hopen dat de kiezer het gevaar inziet.
“ze kunnen de wetenschap aanvaarden of verwerpen. Dat is hun recht.” Is dat zo? Hij spoort politici iets verder wel aan om hierover duidelijk te communiceren, maar dat is de kern van de zaak niet. Mogen politici wetenschappelijke inzichten zo maar verwerpen? We mogen niet vergeten dat dr. Ide zelf een wetenschapper is. Mag hij dan zijn eigen inzichten verwerpen in functie van partijpolitieke standpunten? En wie is er dan aan het woord als het om een wetenschappelijk dossier, zoals onderzoek naar een nog niet voldoende gekende ziekte, gaat? Spreekt Louis Ide hier dan als dokter, op basis van wetenschappelijke inzichten, of als politicus, die dezelfde inzichten mag negeren? De logische gevolgtrekking is dat een wetenschapper zich mag laten betalen, in dit geval door een Gents ziekenhuis, om wetenschappelijke inzichten in de praktijk te brengen en zich tegelijkertijd mag laten betalen, in dit geval door de partijkas van de N-VA, om diezelfde inzichten te verwerpen. En die uitspraak komt dus van iemand die iets hoger in zijn tekst stelt dat dokters “deontologisch, ethisch en wetenschappelijk” zouden moeten werken. In welke mate kunnen we ervan uitgaan dat onze politici deontologisch en ethisch te werk gaan indien ze in een dergelijke dubbelzinnigheid geen graten zien?
Wel, we weten al lang waartoe dit standpunt over de verhouding tussen wetenschap en politiek leidt. Zowat elke wetenschapper [15] is het ondertussen eens over de menselijke impact op de klimaatverandering, maar de politiek mag dit negeren. Zelfs de meest vooraanstaande economen ter wereld hebben ondertussen kritiek op het austerity-beleid van de EU, maar de Europese regeringen mogen dit negeren. Eminente rechtsgeleerden met bakken ervaring en vakkennis wijzen op de ondubbelzinnige bepalingen in het verdrag van Genève over de vluchtelingenstatus, maar bepaalde populisten bouwen muren. Allerlei jarenlange onderzoeken tonen de negatieve invloed van allerlei chemicaliën op de menselijke gezondheid aan, maar steeds weer staan de lobbyisten klaar om de politici duidelijk te maken dat ze die wetenschappelijke conclusies mogen negeren. Het standpunt van Louis Ide over de ondergeschikte positie van wetenchap heeft niet enkel gevolgen voor de discussie over de ziekte van Lyme. Het is de belangrijkste oorzaak waarom onze planeet een puinhoop is.
Ik ga ervan uit dat Louis Ide, die ik vanaf nu liever niet meer als dokter omschrijf, het als trouwe partijaanhanger eens is met de binnen de N-VA zo goed als verplichte afkeer van groene jongens, syndicale profiteurs en interculturele moraalridders. Zijn partij verkiest het gezelschap van consultants en managers. Wel, in dat milieu zegt men wel eens het volgende: “If you're not part of the solution, you must be part of the problem.” Ik wil dit gerust onderschrijven. Als de N-VA er niet in slaagt de problemen op te lossen, wat volgens mij enkel kan door wetenschappelijke inzichten ernstig te nemen, is de N-VA duidelijk een deel van het probleem. Misschien moet eens wetenschappelijk worden onderzocht wat de meest aangewezen behandeling is.
Mijnheer Ide zelf wens ik in afwachting alvast chronische Lyme toe. Ik zou hem deze slepende en voorlopig ongeneeslijke aftakeling natuurlijk het liefst van al zien krijgen nadat de sociale zekerheid en de gezondheidszorg in dit land, volledig in lijn met het standpunt van zijn partij, zo ver zijn afgebouwd dat hij zelfs niet meer op enige beterschap hoeft te rekenen. Op dat ogenblik zal hij misschien beseffen welke verantwoordelijkheid voor het lijden van anderen hij eigenlijk draagt.
-----------------------
[1] De mycologie is eigenlijk een tak van de biologie die zich bezighoudt met de studie van zwammen allerhande. Ik weet niet of dit hier relevant is, maar we surfen om te leren.
[2] Lees het hier zelf maar na.
[3] Voor de snelle lezers is dit dus vandaag.
[4] Iemand moet me overigens eens uitleggen wat met dat laatste wordt bedoeld. Of moeten we hier de oude waarschuwing 'Soylent Green is people' voor ogen houden?
[5] Ook hier past een bronvermelding.
[6] Het is een vrij technische materie, maar het komt erop neer dat de Duitse test meer parameters controleert dan de test die momenteel in België wordt gebruikt. Deze test, die overigens ook geen volledig betrouwbare diagnosestelling mogelijk maakt, is momenteel niet beschikbaar in België. Patiënten kunnen er wel gebruik van maken, maar moeten dan op eigen kosten stalen naar een Duits laboratorium sturen, wat uiteraard niet goedkoop is.
[7] Teken zijn de belangrijkste overdragers van de ziekte van Lyme. Volgens sommigen zijn zij ook de enige overdragers, maar die mening komt steeds meer onder druk te staan.
[8] Alhier vindt men de volledige tekst.
[9] Dit klinkt als een eigenaardige uitspraak, maar hier situeert zich nu net het probleem. Wegens het gebrek aan onderzoek en de tegenwerking vanuit bepaalde kampen in de medische sector is er nog steeds geen sluitende diagnosemethode tot stand gekomen. Het blijft dus steeds bij sterke vermoedens, eindeloze discussies met dokters en een volledig gebrek aan effectieve behandeling.
[10] Onze politici vallen op dat vlak trouwens al snel door de mand. De ziekte wordt veroorzaakt door een bacterie en niet door een virus, zoals volksvertegenwoordiger Maya Detiège al wel eens durft beweren. Omgekeerd bestaat volgens dokter Ide chronische Lyme niet. Volgens hem kent de ziekte twee stadia, early stage Lyme en late stage Lyme genaamd. Alleen wordt late stage Lyme door het Amerikaanse Center for Disease Control ook wel chronic Lyme genoemd. Bovendien verzet hij zich tegen antibioticabehandelingen, terwijl deze enkel tegen bacterieën en niet tegen virussen werken. Als hij mevrouw Detiège dan toch graag op haar fout wijst, zou hij zich beter niet tegen antibiotica uitspreken. En zo kunnen we nog wel even bezig blijven, maar ik houd liever nog een of twee lezers over.
[11] Ik heb het citaat overgenomen met de twee tikfouten erbij. Aangezien dit even goed de fout van de eindredacteur of van de drukkerij kan zijn, wil ik hier geen gewicht aan hechten. Het zou trouwens sowieso maar muggenzifterij zijn.
[12] Het is natuurlijk een typisch demagogische truc om de eigen redenering kracht bij te zetten door naar een figuur met veel gezag ter zake te verwijzen. Zo wordt kritiek op het eigen standpunt kritiek op die gezagsfiguur en daar wagen mensen zich al minder vaak aan. Maar goed, de falsificatie blijft natuurlijk een fundament van het wetenschappelijk onderzoek. Misschien is dat de reden waarom in het voorstel van resolutie in de eerste plaats net voor meer onderzoek wordt gepleit. Eigenaardig hoe de tegenargumenten de vragen in het voorstel van resolutie lijken te ondersteunen. Misschien is het vooral de bedoeling te onderstrepen dat in dit land enkel voorstellen van de NV-A zelf voor goedkeuring in aanmerking komen.
[13] Het kan natuurlijk ook de bedoeling zijn met de verwijzing naar Karl Popper de wetenschap te misbruiken om het eigen standpunt met een wetenschappelijke saus te doorspekken. Hoe doet men dat trouwens, iets met een saus doorspekken? Misschien moet iemand eens een voorstel van resolutie inzake consequente metaforiek indienen.
[14] Wie hierover meer wil weten, verwijs ik graag naar het lijvige maar interessante boek “N-VA: analyse van een politieke ideologie” van Ico Maly.
[15] Er zijn nog enkele uitzonderingen, maar eigenaardig genoeg blijken die vaak op de payroll te staan van bedrijven voor wie milieubeschermende maatregelen economisch verlies zouden betekenen.
